Kalın bağırsağın iç yüzeyinde iltihaplanma ve yaralara (ülserler) neden olan kronik bir inflamatuar bağırsak hastalığıdır. Ülseratif kolit nedir? genellikle sürekli ishal, karın ağrısı, kanlı dışkı ve kilo kaybı gibi belirtilerle kendini gösterir. Hastalık, bağışıklık sisteminin bağırsaklara saldırması sonucu ortaya çıkar. Genellikle dönemsel alevlenmelerle seyreder. Tedavisi ilaçlar, yaşam tarzı değişiklikleri ve bazı durumlarda cerrahi müdahale ile yapılabilir.
Ülseratif Kolit Belirtileri Nelerdir?
Sıklıkla karın bölgesinde rahatsızlık ve ağrı hissedilir. Kanlı veya sümüksü ishal, en yaygın belirtilerden biridir. Dışkıda kan görülmesi sık rastlanan bir belirtidir.
Tuvalete gitme isteği ani ve güçlü olabilir. Yetersiz beslenme ve iştah kaybı nedeniyle kilo kaybı yaşanabilir. Vücut, kronik inflamasyon ve kan kaybı nedeniyle sürekli yorgun olabilir.
Hafif ateş ve genel halsizlik ülseratif kolit belirtileri arasında yer alabilir. Rektal kanama nedeniyle demir eksikliği anemisi görülebilir. Bu belirtiler dönem dönem şiddetlenip azalabilir. Tedavi edilmediğinde daha ciddi komplikasyonlara yol açabilir.
Ülseratif Kolit Nedir? Neden Olur?
Ailede olan bireylerde görülme riski daha yüksektir. Bağışıklık sistemi, bağırsak hücrelerine yanlışlıkla saldırabilir ve bu da bağırsakta iltihaplanmaya yol açar. Otoimmün bir tepki olduğu düşünülmektedir. Bazı çevresel faktörler, tetikleyebilir. Stres, sigara kullanımı, belirli diyetler hastalığın ortaya çıkmasına katkıda bulunur.
Bağırsaktaki faydalı ve zararlı bakterilerin dengesizliği, inflamatuvar süreçleri tetikleyebilir. Riski artırabilir. Yüksek yağlı, işlenmiş gıdalar tüketmek ve yeterli lif almamak da hastalığın gelişimine katkıda bulunabilir. Bazı viral ve bakteriyel enfeksiyonlar, bağırsak iltihabını tetikleyerek riski artırabilir. Bu faktörler, ülseratif kolit gelişimine katkıda bulunabilir. Ancak her bireyde farklı şekillerde etkili olabilir.
Ülseratif Kolit Nasıl Teşhis Edilir?
Anemi (kansızlık) veya enfeksiyon olup olmadığını kontrol etmek için kan testleri yapılır. İltihaplanmayı gösterebilecek belirteçler de aranır. Enfeksiyon veya iltihap bulgularını kontrol etmek için dışkı analizi yapılır. Kolonoskopi, teşhiste en yaygın kullanılan yöntemdir. Bu prosedürde, doktor kalın bağırsağın içini incelemek için ucunda kamera bulunan esnek bir tüp kullanır.
Bu sırada gerekirse biyopsi (doku örneği) de alınır. Esnek sigmoidoskopi, kolonoskopiye benzer bir işlemdir. Bu yöntem sadece rektum ve sigmoid kolonun incelenmesini sağlar. X-ray, CT ve MRI gibi yöntemlerle bağırsakların detaylı görüntüleri elde edilir. Bu testler sonucunda ülseratif kolit teşhisi konabilir ve tedavi planı belirlenir.
Ülseratif Kolit Nasıl Tedavi Edilir?
5-aminosalisilik asit (5-ASA), bağırsaklardaki iltihabı azaltır ve semptomları hafifletir. Kortikosteroidler, iltihabı kontrol altına almak için kullanılır. Genellikle kısa süreli olarak reçete edilir. Bağışıklık baskılayıcılar (immünosüpresanlar), bağışıklık sistemini baskılayarak iltihabı azaltır. Biyolojik tedaviler, vücuttaki belirli inflamatuar süreçleri hedef alarak tedavi eder. Lifli gıdalar, yağlı yiyecekler ve süt ürünleri sınırlanabilir.
Dehidrasyonu önlemek için bol sıvı tüketimi önerilir. Kalın bağırsağın tamamının alınması, özellikle ciddi vakalarda tercih edilir. Kalın bağırsak ve rektumun alınması, ardından ince bağırsaktan yapılan poş ile dışkı depolama sağlanabilir.
Ülseratif kolit nedir? sorusu, stres semptomlarını kötüleştirebilir ifadesini de içerir. Bu nedenle meditasyon ve yoga gibi yöntemler önerilir. Düzenli egzersiz yapılması sindirimi düzenler ve genel sağlığı destekler. Vitamin ve mineral takviyeleri, anemi ve besin eksikliğini gidermek için kullanılır. Probiyotikler ve bitkisel tedaviler, bağırsak sağlığını desteklemek amacıyla kullanılır. Ancak doktor kontrolünde olmalıdır
